KİTAP TAVSİYESİ: DEDİM "AH"

Dedim: "Ah" kitabında yazar Feyza Hepçilingirler, bir yandan Türkçenin yanlış kullanıldığını anlatırken bir yandan da Türkçeye sokulan yabancı kelimelerin ülkemizde yaygın olarak kullanılmasından kaynaklanan soruna değiniyor.

DEDİM: "AH"

İlk kitabı Türkçe: "Off" ile aynı yayınevinden (Everest Yayın) çıkmış olan Dedim: "Ah" kitabını okurken Türkçenin düştüğü hâle derin bir ah çekiyorsunuz. Yazar, ilk kitapta olduğu gibi yazılarını ayrı başlıklar halinde ve kitabı hiç sıkılmadan baştan sona okunabilecek akıcı bir üslupla kaleme almış.

**************

"Kurbağayı kaynar suya atmaya kalkıştığınızda sıçrayıp kendisini dışarı atar ve hayatını kurtarırmış kurbağacık; ama normal ısıda bir suya atıp suyu yavaş yavaş ısıtırsanız o da suya yavaş yavaş uyum sağladığı için kasları gevşermiş ve farkına bile varmadan haşlanarak ölürmüş." (Dedim: "Ah" / Sayfa: 3)

Yazar burada gayet yerinde bir benzetme yapmış, şahsen ben çok beğendim. Maalesef Türk dilindeki durum da bunun aynısı. Bugün etrafa baktığımızda gitgide artan avmlerin (Metroport, Trump Towers, Astoria, Metrocity...) sayısı ve bu avmlerin içindeki yabancı markaların cadde mağazalarındaki tabelaların yabancı olması bile bu durumu anlatır vaziyette. Özellikle de Türk firmaların tabelalarındaki yabancı isimler (Koton, Defacto, Dagi, Collezione...)

"KE" Mİ "KA" MI?

"Can Copy Center" tabelasını okumanın güçlüğünü düşünebiliyor musunuz? Her sözcüğün başında c var; ama birinciyi c, ikinciyi k, üçüncüyü s diye okumalısınız.

(Dedim: "Ah" / Sayfa: 63)

Görüldüğü üzere c harfi 3 kelimenin başında farklı okunuyor. Maalesef bizde de durum böyle...

K harfinin bizim dilimizde olan kısaltmalardaki farklı okunuşunu söyleyebilirim.

KDV'deki (Katma Değer Vergi) k harfi ile

AKM'deki (Atatürk Kültür Merkezi) k harfi

Birinci k'yi "Ka" diye, ikinci k'yi "Ke" diye okuyoruz.

Belirtmek isterim ki Türkçede bütün sessiz harflerin yanına e harfi getirilerek okunur. H harfi için de "Ha" değil, "He" diye okunmalıdır.

Ayrıca kısaltmalardan sonra gelen kesme işaretini yazım kuralları açısından son harfin okunuşuna göre ek getirilmelidir.

TDK okunuşu TeDeKe

TCK okunuş TeCeKe

Böylece

TDK'nın değil TDK'nin

TCK'nın değil TCK'nin

YSK'nın değil YSK'nin

**************

"Herkes toplantıdan notlar aldığımı sanıyor; oysa yazdıklarım şunlar:

- Bu, oldukça spesifik bir olay.

- Dershane öğrencisi tolere etmiyor.

- Çok iyi bir referans aldım.

- Bir de tabii demotive oluyor..."

(Dedim: "Ah" / Sayfa: 60)

"Çocukluğunuzda gittiğiniz sinemaların adlarını düşünün. Şimdikiler için bir şey düşünmeye gerek yok; ben sıralayacağım adları az sonra.

Akatlar MAYADROM

Ataköy ATRIUM

Maslak PRINCESS

Bahçeşehir CINEMAX

Kadıköy REX

Maltepe GRANDHOUSE"

(Dedim: "Ah" / Sayfa: 5)

PEKİ NEDEN?

Ne yazık ki bu durumu ifade eden tek bir kelime var: ÖZENTİ

Bu durumu tek başına kişilere bağlamak olur mu? Tabii ki olmaz. Ülkeyi yönetenler, medya... birçok suçlu bulabiliriz. Atatürk'ün çağdaşlaşmaya önem verdiğini belirterek, çağdaşlaşmayı yabancı ülkelerle iyi ilişki içinde olarak, dünyadaki hızlı değişime birlikte takip etmekten bahsetmişti. Oysa şimdilerde Batı'yı taklit etmekten, dil konusunda, başka hiçbir şey yapmıyoruz.

VARDIR TÜRKÇESİ!

"Başka dile uymaz annenin sesi,

Her sözün ararsan vardır Türkçesi!"

(Ziya Gökalp - Kendine Doğru)

Geniş bir coğrafyaya yayılması, zaman bakımından çok eskilere dayanması ve ayrıca diğer dillerle etkileşim içinde olması dilimize yabancı kelimelerin girmesini kaçınılmaz kılmıştır. Ziya Gökalp'ın bu şiiri yazar Hepçilingirlerin'in Dedim: "Ah" kitabında anlatılmak istenileni tam olarak özetliyor.

Son olarak şöyle diyebilirim ki yazar Feyza Hepçilingirler'in Türkçe: "Off" kitabını okuyanlara Dedim: "Ah" kitabını da okumasını öneriyorum.

Full Tıme yerine tam zamanlı demek

Departman yerine bölüm demek

Ekstra yerine fazladan demek

Anons yerine duyuru demek

Bilboard yerine duyuru tahtası demek

Türkçesi varken...

TÜRKÇEMİZİ LÜTFEN KORUYALIM!

Can Dabager